Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej
Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu,
ul. Wieniawskiego 3, 61-712 Poznań
Historia jednostki
Zakład Mikrobiologii Lekarskiej w latach 1921-2022 zlokalizowany był w willi, przy ul. Wieniawskiego 3 (dawniej: Al. Stalingradzka 3). Początkowo był to Zakład Bakteriologii Uniwersytetu Poznańskiego, prowadzony w latach 1922-1939 przez Dyrektora Zakładu Prof. dr med. Leona Padlewskiego. W czasie II Wojny Światowej Zakład został włączony do niemieckiego Uniwersytetu Rzeszy, jednocześnie stanowił ostatni relikt Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego. W latach 1940-1942 na terenie Zakładu działała tzw. grupa „witaszkowców”, tj. grupa Odwetu Związku Walki Zbrojnej, utworzona w 1940r. przez pracownika Zakładu, żołnierza AK, Dr med. Franciszka Witaszka, aresztowanego i straconego wraz z grupą współpracowników w dniu 8 stycznia 1943r. w Forcie VII w Poznaniu. Grupa „witaszkowców” wykonywała wyroki na gestapowcach, oficerach Abwehry i Niemcach specjalnie szkodliwych dla Polaków, m.in. poprzez aplikację preparatów z bakteriami chorobotwórczymi. W czasie działań wojennych w 1945r., budynek uległ niemal całkowitemu zniszczeniu. Po wyzwoleniu, wznawiając działalność Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego, podjęto decyzję o odbudowie budynku Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej; jednocześnie, kierownikiem ponownie tworzonego Zakładu został Prof. dr med. Jan Adamski. Odbudowę ostatecznie zakończono w 1949r. i w 1950r. w Zakładzie Mikrobiologii Lekarskiej Akademii Medycznej rozpoczęto prowadzenie zajęć dydaktycznych z mikrobiologii lekarskiej. Prof. dr med. Jan Adamski rozszerzył metodykę badań mikrobiologicznych, szczególnie uwzględniając drobnoustroje chorobotwórcze, a także opracował wykonywanie autoszczepionek dla celów terapeutycznych wybranych przewlekłych chorób bakteryjnych u ludzi. W 1959r. kierownikiem Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej AM został Prof. dr med. Józef Wiza. Tematyka badań naukowych Zakładu dotyczyła, głównie diagnostyki wirusologicznej i epidemiologii zakażeń poliowirusami, diagnostyki bakteriologicznej oraz mikologicznej zakażeń ze szczególnym uwzględnieniem gatunków z rodzajów: Salmonella, Mycobacterium, Staphylococcus oraz Candida. W latach 1974-1994 kierownikiem Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej AM była Prof. dr hab. med. Maria K. Pietkiewicz. W tym okresie, ważnymi tematami prac badawczych były zagadnienia chorobotwórczości pałeczek jelitowych, szczególnie z rodzaju Salmonella, zastosowania terapeutyczne autoszczepionek bakteryjnych, zanieczyszczenia bakteriologiczne środowiska człowieka oraz zakażenia szpitalne. Od października 2018r. kierownikiem Katedry i Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej jest Prof. UM, dr hab. n. med. Tomasz M. Karpiński.
Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej wchodzi w skład Wydziału Lekarskiego II Uniwersytetu Medycznego i realizuje zajęcia dla studentów medycyny Wydziału Lekarskiego I, studentów stomatologii, medycyny, higieny dentystycznej, techniki dentystycznej, biotechnologii i dietetyki Wydziału Lekarskiego II, jak również studentów pielęgniarstwa, położnictwa, ratownictwa medycznego Wydziału Nauk o Zdrowiu oraz studentów anglojęzycznych medycyny i stomatologii.
Struktura Katedry i Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej
W skład Katedry wchodzi Zakład Mikrobiologii Lekarskiej z następującymi Pracowniami:
Pracownia Bakteriologiczna (prowadząca diagnostykę bakteriologiczną),
Pracownia Diagnostyki Beztlenowców (prowadząca diagnostykę beztlenowców i drobnoustrojów o specjalnych wymaganiach odżywczych),
Pracownia Mikologiczna (prowadząca diagnostykę grzybic),
Pracownia Wirusologiczna (prowadząca diagnostykę wirusologiczną),
Pracownia Immunologiczna (prowadząca diagnostykę serologiczną chorób zakaźnych oraz badania nad immunopatogennością drobnoustrojów),
Pracownia Podłoży Mikrobiologicznych (wykonująca podłoża mikrobiologiczne),
Pracownia Kontroli Badań Mikrobiologicznych (prowadząca kontrolę badań w poszczególnych pracowniach oraz prowadząca muzeum szczepów bakteryjnych),
Pracownia Dydaktyczna (przygotowywująca materiały laboratoryjne i dydaktyczne dla studentów).